Rodzaje omdleń

Rodzaje omdleń

Omdlenie z przyczyn kardiologicznych

Omdlenie z przyczyn kardiologicznych stanowi czynnik złego rokowania i występuje wówczas, gdy pojemność minutowa serca obniża się do war­tości zbyt małej dla podtrzymania przepływu mózgowego. Objawy występu­ją gwałtownie. Chorzy są najczęściej w starszym wieku, a w wywiadzie pojawia się uprzednio rozpoznana choroba niedokrwienna serca. Etiologia obejmuje: zaburzenia rytmu serca przebiegające z tachykardia lub bradykardią, zwężenie drogi odpływu krwi z lewej komory serca (zwężenie aorty, kardiomiopatia przerostowa, śluzak przedsionka), niedokrwienie mięśnia sercowego, zaburzenia przewodnictwa (zespół wydłużonego QT, bloki przedsionkowo-komorowe II i III stopnia).

Omdlenie wazowagalne

Jest to najczęściej występująca forma omdlenia. W większości pojawia się u pacjentów młodszych (poniżej 40 roku życia) i jest spowodowana wpły­wem sytuacji stresowej. Występuje napadowa bradykardia z towarzyszącymi objawami prodromalnymi (ogólny wzrost ciepłoty, zamglenia pola widzenia, nudności, zawroty głowy). Omdlenia te są zazwyczaj krótkotrwałe.

Omdlenie ortostatyczne

Omdlenie ortostatyczne zwykle występuje wówczas, gdy pacjent próbuje przyjąć pozycję pionową. Często istnieje dodatkowa przyczyna (krwawie­nie, utrata soków trawiennych, zażycie nieodpowiednich leków, choroby układu autonomicznego).

Nadwrażliwość zatoki szyjnej

Nadwrażliwość zatoki szyjnej jest nadmierną reakcją (hamującą akcję serca) na nieszkodliwy ucisk szyi (podczas golenia, przy noszeniu ciasnych kołnie­rzyków, krawatów). Najczęściej dotyczy starszych mężczyzn z nadciśnie­niem tętniczym, cukrzycą lub chorobą naczyniową.

Przyczyny neurologiczne

Omdlenie może być błędnie rozpoznane jako napad padaczkowy (patrz pod­rozdział 3.2) lub schorzenie naczyń mózgowych (patrz podrozdział 3.3). Omdlenie nie jest cechą przejściowych ataków niedokrwiennych. Jeśli przy­czyną omdlenia jest upośledzenie krążenia podstawnokręgowego, to jest to najczęściej oznaka zespołu pięciu objawów: podwójnego widzenia, dyzar­trii, dysfagii, dyzestezji, zawrotów głowy. Do omdlenia może również dojść w przebiegu krwotoku podpajęczynówkowego.

Inne przyczyny

Do pozostałych przyczyn omdleń należą: czynniki psychogenne, zatrucie alkoholem lub lekami, hipoksja, zatorowość płucna, hipoglikemia. Wyróżnia się też omdlenie sytuacyjne (w trakcie kaszlu, oddawania moczu, defekacji, próby Valsalvy, połykania).

Leczenie

Głównym zadaniem specjalisty medycyny ratunkowej jest uzyskanie stabi­lizacji stanu pacjenta (ABC resuscytacji), ustalenie etiologii, leczenie przy­czyn odwracalnych (hipoglikemii, zaburzeń rytmu) oraz zdiagnozowanie wtórnych uszkodzeń.

Kryteria hospitalizacji

Na oddział należy przyjąć każdego pacjenta, u którego podejrzewa się scho­rzenie kardiologiczne lub też przyczynę powodującą bezpośrednie zagroże­nie życia (ciąża pozamaciczna lub tętniak aorty). Grupę wysokiego ryzyka zachorowalności i umieralności stanowią:

• Pacjenci po ukończeniu 55 roku życia;

• Pacjenci z wrodzoną wadą serca w wywiadzie, chorobą tętnic wieńco­wych lub ektopią komorową;

• Pacjenci z nieprawidłowym wynikiem badania EKG;

• Pacjenci z takimi niepokojącymi objawami jak: nagłe omdlenie bez ob­jawów ostrzegawczych, omdlenia po wysiłku, omdlenia z towarzyszący­mi bólami w klatce piersiowej, dusznością, kołataniem serca, ciężkim bólem brzucha, bólem głowy.